อินเวอร์เตอร์ (Invertor) เป็นอุปกรณ์ทำหน้าที่ แปลงกระแสไฟตรง (DC) เป็นไฟกระแสสลับ (AC) ซึ่งประเทศไทยใช้ไฟกระแสสลับแรงดัน 220V ความถี่ 50Hz ซึ่งอินเวอร์เตอร์ที่ใช้ในระบบโซลาร์เซลล์ปัจจุบันหากแยกตามระบบการใช้งานมีดังนี้
ระบบออฟกริด(Off Grid System) หรือ สแตนด์อะโลน(Stand alone) เป็นระบบแบบปิดอิสระ ไม่เกี่ยวข้องกับระบบไฟฟ้าจากสายส่งจากการไฟฟ้า แปลงพลังงานแสงแแดดเป็นไฟฟ้ามาเก็บไว้ในแบตเตอรี่ จึงจำเป็นต้องมีแบตเตอรี่เพื่อเก็บไฟไว้ใช้ในระบบเอง ซึ่งระบบนี้ใช้อินเวอร์เตอร์แบบ
- โมดิฟายน์ไซน์เวฟ อินเวอร์เตอร์ (Modify sine wave) รูปคลื่นแรงดันแรงดันที่ออกมาจะเป็นรูปขึ้นบันได(มีเหลี่ยม) สามารถใช้ได้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าทั่วไป เช่น หลอดไฟ ทีวี เป็นต้น แต่ไม่เหมาะกับการใช้งานกับอุปกรณ์จำพวกมอเตอร์ขดลวด เช่น พัดลม ปั๊มน้ำ เนื่องจากรูปคลื่นที่ได้ไม่สมูท ทำให้การหมุนของมอเตอร์ไม่ราบรื่น ทำให้ความร้อนในการทำงาน ทั้งมอเตอร์และอินเวอร์เตอร์จะเกิดความเสียหายได้ง่าย แต่ข้อดีคือ ราคาถูก
- เพียวไซน์เวฟ อินเวอร์เตอร์ (Pure sine wave) รูปคลื่นแรงดันที่ออกมาจะเป็นรูปคลื่นไซน์ซึ่งจะเหมือนกับคลื่นของไฟฟ้าทั่วไปเลย สามารถใช้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าทั่วไปรวมถึงมอเตอร์ได้ไม่มีปัญหา ข้อเสียคือยังมีราคาสูง เมื่อเทียบกับแบบโมดิฟายน์ไซน์เวฟ
- เพียวไซน์เวฟ อินเวอร์เตอร์ แบบหม้อแปลงขดลวด (Pure sine wave Transformer) เป็นอินเวอร์เตอร์ที่พัฒนาขึ้นโดยใช้หม้อแปลงเข้ามาเพื่อสามารถทนแรงกระชากแรงดันของอุปกรณ์ไฟฟ้าจำพวกมอเตอร์ได้ดีขึ้น
ระบบออนกริด (On Grid System) เป็นระบบแบบเปิด ผลิตไฟใช้ร่วมกับระบบไฟฟ้าสายส่งจากการไฟฟ้า หากผลิตไฟได้น้อยกว่าความต้องการใช้จะดึงเอาไฟฟ้าจากสายส่งการไฟฟ้ามาใช้ส่วนที่ไม่พอ แต่หากผลิตได้เพียงพอก็ไม่ต้องใช้ไฟจากการไฟฟ้า แต่หากผลิตไฟได้เยอะเกินความต้องการใช้งาน ก็จะคืน(ขายคืน)ให้ให้กับการไฟฟ้า ดังนั้นระบบนี้ไม่จำเป็นต้องมีแบตเตอรี่ ระบบนี้จะใช้อินเวอร์แบบ
- กริดไทน์ อินเวอร์เตอร์ (Grid tie invertor) ทำหน้าที่รับไฟ้ฟ้ากระแสตรงจากแผงมาเปลี่ยนเป็นไฟฟ้ากระแสสลับแล้วป้อนเข้าสู่ระบบไฟฟ้าในบ้าน ข้อดีคือ ลงทุนไม่เยอะ เพราะไม่ต้องมีแบตเตอรี่ไว้เก็บไฟ และสามารถใช้ไฟได้สองทาง คือ ใช้จากโซลาร์เซลล์และจากไฟฟ้าทั่วไปได้ สามารถใช้งานอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกอย่างได้ตามปกติ
ระบบไฮบริด (Hybrid system)เป็นระบบผสมระหว่าง แบบออฟกริดกับออนกริดเข้าด้วยกัน โดยการเพิ่มแบตเตอรี่สำหรับชาร์จเก็บสำรองไฟไว้ใช้ในระบบ และสามารถใช้ไฟฟ้าร่วมกับไฟฟ้าจากการไฟฟ้าได้ด้วย โดยต้องใช้อินเวอร์แบบ ไฮบริด อินเวอร์เตอร์ (Hybrid invertor) โดยอินเวอร์เตอร์แบบนี้จะเป็นตัวคำนวนและควบคุมปริมาณการใช้ไฟในระบบ หากโซลาร์เซลล์ผลิตไฟฟ้าได้มาก ก็จะใช้ไฟจากการไฟฟ้าน้อย หากตอนกลางคืนไม่สามารถผลิตไฟได้ก็จะใช้ไฟจากแบตเตอรี่ที่ชาร์จสะสมไว้ หากไฟแบตเตอรี่หมด ก็จะเปลี่ยนมาใช้ไฟจากสายส่งการไฟฟ้าแทน
ข้อควรคำนึงในการเลือกใช้อินเวอร์เตอร์
- ใช้ให้ตรงกับระบบที่เราออกแบบ เช่น ออกแบบเป็นระบบ 12V ก็ต้องใช้อินเวอร์แบบ12V
- ใช้อินเวอร์เตอร์ที่กำลังวัตต์สูงกว่าโหลดรวม เพื่อที่อินเวอร์เตอร์จะได้ไม่ทำงานหนักเกินไป เพื่อเป็นการยืดอายุการใช้งานอินเวอร์เตอร์
- ควรมีระบบระบายความร้อนที่เหมาะสม
- หากมีแผนที่จะเพิ่มกำลังการผลิตไฟ(เพิ่มแผง/เพิ่มโหลด)ในะระบบละก็ ให้ติดตั้งอินเวอร์วัตต์สูงไว้ทีเดียวเลย จะได้ไม่ต้องเปลี่ยนอีกภายหลังตอนเพิ่มแผง
- ระวังสัตว์ เช่น จิ่งจก แมลงสาป เข้าไปในอินเวอร์(กรณีปิดเครื่องไว้อาจจะเข้าทางช่องพัดลมระบายอากาศ) ควรหาตาข่ายมาคลุมช่องพัดลมไว้เพื่อป้องกันจะดีกว่า